Στραβισμός: Αυτή η κατάσταση είναι λίγο-πολύ γνωστή σε όλους. Υπάρχουν πολλές μορφές στραβισμού ανάλογα με την αιτία που τον προκάλεσε, τη θέση των ματιών, τη συχνότητα που εμφανίζεται κ.α. Σκοπός μας δεν είναι να αναλύσουμε τους τύπους του στραβισμού(συγκλίνων και αποκλίνων). Το σημαντικότερο είναι να επιστήσουμε την προσοχή των γονέων για έγκαιρη διάγνωση καθώς ο στραβισμός σε ένα παιδί δημιουργεί πολλά λειτουργικά, αισθητικά και ψυχολογικά “προβλήματα”. Ένα από τα πιο σοβαρά είναι η αμβλυωπία, δηλαδή η εξασθένηση της όρασης στο ένα μάτι. Στον στραβισμό ο εγκέφαλος λαμβάνει δυο διαφορετικές εικόνες που προκύπτουν από την έλλειψη συνεργασίας των δυο ματιών. Αυτή η κατάσταση μπερδεύει το παιδί και ο εγκέφαλος αναγκάζεται να καταστείλει (σβήσει) την μία εικόνα γεγονός που οδηγεί στο “τεμπέλιασμα” του ενός ματιού.

Αντιμετώπιση: Ο στραβισμός είναι ένα πολύ σύνθετο θέμα και απαιτεί συνεργασία των ειδικοτήτων. Η αντιμετώπιση του γενικά περιλαμβάνει την χρήση γυαλιών και πρισμάτων, τη χειρουργική επέμβαση, το Vision Training. Ανάλογα με το είδος του στραβισμού, την ηλικία του παιδιού, τις συνυπάρχουσες διαταραχές ένα πρόγραμμα οπτομετρικών ασκήσεων μπορεί να αποτελέσει την πρωταρχική ή τη βοηθητική λύση. Σε αρκετές περιπτώσεις χειρουργικής επέμβασης, πρίν και μετά την επέμβαση, το Vision Training είναι απαραίτητο για να βοηθήσει το παιδί να μάθει να χρησιμοποιεί τα δυο μάτια μαζί και να αποκτήσει μια φυσιολογική διόφθαλμη όραση.

Aμβλυωπία ή “Τεμπέλικο μάτι”: Η οπτική οξύτητα σε κάποιο μάτι είναι μειωμένη και τα γυαλιά δε βελτιώνουν την κατάσταση. Σπανιότερα μπορεί να εντοπιστεί και στα δύο μάτια. Τα αίτια εμφάνισης μπορεί να είναι λειτουργικά: αμβλυωπία από στραβισμό, ανισομετρωπία, υψηλό αστιγματισμό, εξ’ανοψίας (όταν το φώς εμποδίζεται να εισέλθει στο μάτι) ή οργανικά. Και εδώ οι γονείς πρέπει να είναι σε εγρήγορση και να φροντίζουν την έγκαιρη οφθαλμολογική εξέταση του παιδιού. Κάποιες μορφές αμβλυωπίας, όπως αυτή από μεγάλη ανισομετρωπία (διαφορά στο μέγεθος του διαθλαστικού προβλήματος ανάμεσα στα δυο μάτια) δεν έχουν έντονες ενδείξεις. Το παιδί, ειδικά όταν είναι πολύ μικρό, βλέπει καλά από το ένα μάτι και δεν παραπονιέται ούτε δείχνει να έχει πρόβλημα στις καθημερινές δραστηριότητες.

Αντιμετώπιση: Συνήθως η αντιμετώπιση της αμβλυωπίας περιλαμβάνει ένα πρόγραμμα κλεισίματος του καλού ματιού για να βοηθηθεί το αδύναμο. Παράλληλα με το κλείσιμο του ματιού προτείνεται και η εξάσκηση της όρασης. Όταν ο στραβισμός δημιουργεί στο παιδάκι εμφανές αισθητικό πρόβλημα, ο οφθαλμίατρος καταφεύγει στην εγχείρηση -μια διαδικασία πολύ γρήγορη (αφού το παιδάκι μένει στο νοσοκομείο μόνο τρεις με τέσσερις ώρες) και με πολύ καλά αποτελέσματα και υψηλά ποσοστά επιτυχίας. Αν το παιδάκι έχει συγκλίνοντα στραβισμό, η εγχείρηση αυτή θα πρέπει να γίνει πριν από την ηλικία των δύο ετών, ενώ στον αποκλίνοντα στραβισμό η εγχείρηση γίνεται στην ηλικία των τεσσάρων ετών.